Mùa hè là khoảng thời gian tốt nhất để tận hưởng những khoảnh khắc tuyệt vời với những hoạt động ngoài trời như cắm trại, tắm biển, tiệc picnic, du lịch… Và đây cũng là khoảng thời gian chúng ta tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều nhất trong năm đi kèm với những ưu và nhược điểm. Ánh nắng giúp tổng hợp Vitamin D cho cơ thể, tốt cho trẻ em, người cao tuổi. Nhưng những tia nắng mặt trời cũng là những nguyên nhân chính gây cháy da, rạm da, da lão hóa và ung thư da. Vậy làm cách nào để bạn tận dụng được tối đa lợi ích và giảm thiểu thấp nhất tác hại của ánh nắng mặt trời ?
Vitamin D hay còn gọi là “Vitamin ánh nắng”
Ánh nắng là nguồn giúp tổng hợp Vitamin D tốt nhất cho cơ thể. Vitamin D là một chất thiết yếu hòa tan chất béo, đóng nhiều vai trò quan trong cơ thể. Ngoài việc duy trì sức khỏe cho xương, vitamin D có thể phòng ngừa các bệnh tim, tiểu đường và ung thư vú, tuyến tiền liệt và ruột kết. Vitamin D cần thiết cho chức năng miễn dịch khỏe mạnh và tăng cường hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng khác như canxi, sắt, magiê, phốt phát và kẽm.
Tổng hợp vitamin D trong cơ thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm: Mùa, thời gian trong ngày, thời gian phơi nắng, sắc tố da, mỡ cơ thể, tuổi tác và cách sử dụng kem chống nắng.
Để tổng hợp vitamin D, bạn cần ánh sáng mặt trời UVB trong khoảng từ 290 đến 300nm. Những bước sóng này có trong mặt trời khi chỉ số UV trên 3. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng phơi nắng trong khoảng thời gian từ 10h-15h từ 5-30p làm tăng đáng kể mức Vitamin D có trong cơ thể của bạn. Đặc biệt lưu ý sử dụng kem chống nắng ngăn chặn các tia UVA, UVB sẽ làm giảm khả năng tổng hợp vitamin D. Ví dụ, kem chống nắng có SPF 8 làm giảm 95% khả năng tổng hợp vitamin D và SPF 15 làm giảm tổng hợp 98%. Mặc dù là khoảng thời gian hấp thụ Vitamin D tốt nhất nhưng đây cũng là khoảng thời gian sẽ làm tăng tỷ lệ ung thư da. Vậy nên khuyến cáo mới nhất là nên tắm nắng vào khoảng 9-10h sáng và 15-16h chiều.
Ánh nắng mặt trời có tác hại nhiều với da
Tia nắng mặt trời mang lại cảm giác sảng khoái, khỏe mạnh. Nhưng đây cũng là con dao 2 lưỡi mang những tác hại đáng sợ. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều gây ra hầu hết các nếp nhăn, sạm da, đốm tuổi trên khuôn mặt, các thay đổi về da khiến lão hóa. Theo thời gian, tia cực tím (UV) của mặt trời phá hỏng lơp elastin trên da. Khi các sợi này bị phá vỡ, da bắt đầu chảy xệ, mất khả năng phục hồi da và không thể bảo vệ da khỏi các tác hại. Đây cũng là nguyên nhân chính gây ung thư da.
Trong ánh nắng mặt trời chứa nhiều tia cực tím UVA, UVB khiến da bị tổn thương và đây cũng là những nguyên nhân chính dẫn đến ung thư da. Tác hại là vậy nhưng không phải ai cũng bảo vệ làn da đúng cách, các tia UVA, UVB âm thầm thúc đẩy nhanh quá trình lão hóa, nếp nhăn, sạm da, nám da sau một khoảng thời gian dài tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời. Cho đến khi mọi người nhận thấy dấu hiệu bên ngoài thì không dễ để chữa trị. Mặc dù một số kiểu da chịu tác hại từ ánh nắng mặt trời nhiều hơn, nhưng bất kỳ ai cũng có thể bị ung thư da, do đó, điều quan trọng là phải bảo vệ cơ thể mình khi hoạt động dưới nắng mặt trời. Một nghiên cứu chỉ ra rằng nếu bạn bảo vệ làn da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời đúng cách thì ở tuổi 40 thực sự bạn sẽ có làn da của một người 30 tuổi.
Cách bảo vệ làn da đúng cách dưới ánh nắng mặt trời
- Tránh hoạt đông dưới ánh nắng trực tiếp, đặc biệt trong khung giờ từ 11 giờ sáng đến 3 giờ chiều thời gian mà các tia UVA, UVB hoạt động mạnh nhất. Bạn nên che phủ các bởi quần áo, che đầu và mặt bằng mũ rộng vành nếu như phải hoạt động ngoài trời.
- Sử dụng các sản phẩm kem chống nắng lên các phần cơ thể và mặt tiếp xúc với ánh nắng như là một phần của qui trình chăm sóc da hàng ngày.
- Luôn dùng kem chống nắng dưỡng ẩm kể cả vào những ngày có mây. Do chỉ có hiệu quả trong 2-3 tiếng nên hãy thoa lại thường xuyên để có được hiệu quả cao nhất.
- Bảo vệ mắt bằng cách đeo kính mát có bộ lọc tia UVA và UVB để bảo vệ mắt bạn khỏi các tác hại ánh nắng mặt trời.
- Che phủ các vùng da cơ thể tiếp xúc ánh nắng bởi quần áo, che đầu và mặt bằng mũ rộng vành.
- Nên tắm tráng sau khi bơi bởi vì chất clo và chlorine có thể làm khô ra hoặc kích ứng ra khi tiếp xúc với ánh nắng.
- Tránh phun nước hoa trên da dưới ánh nắng mặt trời. Chất proralen có trong nước hoa làm da bị nám khi phản ứng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
- Ăn nhiều thực phẩm lành mạnh giàu chất chống oxy hóa như nghệ, atisô, trái cây có sắc tố sâu (như nho tím hoặc đỏ, quả việt quất), cần tây, rau mùi tây và sô cô la đen để giúp chống ung thư da.
Ánh nắng mặt trời cũng có những lợi ích và tác hại nhất định. Đây là nguồn năng lượng mang lại rất nhiều lợi ích từ quá trình quang hợp của thực vật tới tổng hợp Vitamin D cho con người. Tuy nhiên, mọi quá trình sinh học đều cần sự cân bằng nhất định. Phơi nắng dưới ánh nắng mặt trời quá nhiều sẽ có những tác hại không thể ngờ dưới da. Vậy điều bạn cần làm là tránh các tác hại vào những khoảng thời gian có hại nhiều nhất và nên mang theo những vật dụng tránh nắng. Hi vọng với những dòng chia sẽ trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những ưu, nhược điểm của ánh nắng mặt trời.
